30.04.2015
Ríkisendurskoðun gerir ekki athugasemd við stjórnsýslu verðlagsnefndar búvara og ráðgjafarnefndar um inn- og útflutning landbúnaðarvara. Að mati stofnunarinnar hafa nefndirnar unnið í samræmi við þau lagaákvæði sem um störf þeirra gilda. Engu að síður beinir stofnunin nokkrum ábendingum til stjórnvalda vegna starfsemi nefndanna.Í nýrri skýrslu Ríkisendurskoðunar er fjallað um stjórnsýslu tveggja nefnda sem starfa samkvæmt lögum um framleiðslu, verðlagningu og sölu á búvörum (búvörulögum). Verðlagsnefnd búvara hefur það hlutverk að ákveða afurðaverð til búvöruframleiðenda og verð búvara í heildsölu. Hún er skipuð fulltrúum framleiðenda, afurðastöðva og launþega. Að auki skipar atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið (sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra) formann nefndarinnar. Samkvæmt lögum er nefndin skipuð til eins árs í senn, frá 1. júlí til 30. júní. Í skýrslunni kemur fram að nefndin hafi ekki verið skipuð fyrir yfirstandandi tímabil. Að mati Ríkisendurskoðunar er þetta óheppilegt. Stofnunin hvetur ráðuneytið (ráðherra) til að tryggja að nefndin sé jafnan fullskipuð.
Ráðgjafarnefnd um inn- og útflutning landbúnaðarvara gerir tillögur til ráðherra um úthlutun tollkvóta, verðjöfnunargjöld við inn- og útflutning og beitingu viðbótarkvóta. Í nefndinni sitja þrír fulltrúar skipaðir af þremur ráðherrum. Í skýrslunni kemur fram að fundargerðir nefndarinnar séu ekki birtar opinberlega líkt og fundargerðir verðlagsnefndar búvara. Ríkisendurskoðun hvetur atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið (sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra) til að beita sér fyrir því að fundargerðir ráðgjafarnefndarinnar verði einnig birtar.
Ríkisendurskoðun gerir ekki athugasemd við stjórnsýslu þessara tveggja nefnda. Að mati stofnunarinnar hafa þær unnið í samræmi við þau lagaákvæði sem lúta að störfum þeirra, m.a. undirbúningi, meðferð og úrlausn mála. Engar vísbendingar eru um að ómálefnaleg sjónarmið hafi ráðið för í þeim störfum. Í skýrslunni er þó vakin athygli á því að nefndirnar starfi ekki samkvæmt skráðum verklagsreglum. Ríkisendurskoðun hvetur ráðuneytið (ráðherra) til að beita sér fyrir því að úr þessu verði bætt.
Bent er á að fram hafi komið efasemdir um skipan nefndanna og um hæfi formanns þeirra sem nú er einn og sami maður. Efasemdir um hæfi formannsins hafi þó ekki komið frá þeim aðilum sem tilnefna fulltrúa í nefndirnar. Af gögnum málsins verði ekki heldur ráðið að meint hagsmunatengsl hans hafi haft áhrif á störf nefndanna eða niðurstöður þeirra. Nefndirnar hafa t.d. nær undantekningarlaust komist að sameiginlegri niðurstöðu um ákvarðanir sínar og aldrei hefur reynt á oddaatkvæði formanns. Að mati Ríkisendurskoðunar er engu að síður mikilvægt að óhlutdrægni þeirra sem sitja í nefndum á vegum ríkisins verði ekki dregin í efa með réttu. Stofnunin hvetur ráðuneytið (ráðherra) til að tryggja að hæfi þeirra sem sitja í nefndum á þess vegum sé ávallt hafið yfir allan vafa.