12.10.2006
Davíð Egilson, forstjóri Umhverfisstofnunar, hefur í fréttatilkynningu, dagsettri 11. október 2006 gert „verulegar athugasemdir við aðferðir og framkvæmd‘‘ stjórnsýsluúttektar Ríkisendurskoðunar á Umhverfisstofnun, svo að vitnað sé í fréttatilkynninguna. Í tilefni þess vill Ríkisendurskoðun koma eftirfarandi sjónarmiðum á framfæri.
Ríkisendurskoðun ákveður sjálf hvernig að skýrslugerð er staðið
Ríkisendurskoðun starfar á vegum Alþingis og hefur það meginhlutverk að annast eftirlit með fjárreiðum og rekstri ríkisins. Í lögum um stofnunina er kveðið á um að hún sé „engum háð í störfum sínum‘‘. Ríkisendurskoðun berst árlega fjöldi beiðna um stjórnsýsluúttektir á stofnunum og fyrirtækjum ríkisins, ýmist frá forstöðumönnum þeirra, ráðuneytum eða Alþingi. Stofnunin metur hverju sinni hvort efni og ástæður séu til slíkra úttekta. Ef ákveðið er að ráðast í úttekt ákveður stofnunin hins vegar endanlegt viðfangsefni hennar og hvernig að henni er staðið. Af þessu leiðir að stofnanir, ráðuneyti eða Alþingi geta ekki beðið um skýrslur af tiltekinni gerð, eins og Davíð Egilson virðist álíta þegar hann segir: „Meginviðfangsefni Ríkisendurskoðunar átti að vera að greina hvort nauðsynlegt fjármagn hafi fylgt auknum verkefnum sem lögð hafa verið á stofnunina. Úttekt Ríkisendurskoðunar beindist hins vegar fyrst og fremst að öðrum atriðum…‘‘
Í framhaldi af þessu og öðrum ummælum Davíðs Egilsonar skal áréttað að samkvæmt 9. gr. laga um Ríkisendurskoðun felst stjórnsýsluendurskoðun í því „að kanna meðferð og nýtingu ríkisfjár, hvort hagkvæmni og skilvirkni sé gætt í rekstri stofnana og fyrirtækja í eigu ríkisins og hvort gildandi lagafyrirmælum sé framfylgt í þessu sambandi.“ Í greinargerð með frumvarpi til laga um Ríkisendurskoðun kemur einnig fram að stjórnsýsluendurskoðun taki „ekki aðeins til einstakra þátta stjórnunar heldur einnig til skipulags, stjórnkerfis og rekstrarlegra þátta í heild sinni.“ Ríkisendurskoðun telur að þessum sjónarmiðum hafi verið fylgt þegar skýrslan um Umhverfisstofnun var samin. Ríkisendurskoðun telur einnig að forstjóra Umhverfisstofnunar hafi strax í upphafi verið gerð munnlega grein fyrir því hvað felist í stjórnsýsluendurskoðun og sömuleiðis fyrir verkáætlun um gerð áðurnefndrar skýrslu. Forstjóranum mátti því vera ljóst að skýrslan kæmi ekki eingöngu til með að snúast um það hvort nauðsynlegt fjármagn hafi fylgt auknum verkefnum sem lögð hafa verið á stofnunina.
Staðreyndavillur og rangfærslur
Davíð Egilson víkur að því í upphafi skrifa sinna um skýrslu Ríkisendurskoðunar að „tilvitnanir séu ekki rétt eftir hafðar þrátt fyrir óskir um leiðréttingar“ og í lok þeirra ræðir hann um „alvarlegar staðreyndavillur“ sem Ríkisendurskoðun hafi dregið ályktanir af. Ekki eru þó nefnd dæmi um slíkar rangfærslur í fréttatilkynningu Umhverfisstofnunar. Í tengslum við þetta skal tekið fram að Umhverfisstofnun gafst kostur á að lesa skýrslu Ríkisendurskoðunar í drögum og gera athugasemdir við textann og þau gögn sem hann er byggður á. Ríkisendurskoðun telur að tekið hafi verið tillit til allra réttmætra athugasemda og vísar því á bug að endanlegar niðurstöður séu dregnar af röngum eða ónákvæmum upplýsingum.
Ríkisendurskoðun stendur við skýrslu sína
Ríkisendurskoðun hefur skilning á því að viðhorf fólks til skýrslna stofnunarinnar geta verið mismunandi og að ekki sé sjálfgefið að allir séu alltaf fullkomlega sammála því sem þar kemur fram. Ríkisendurskoðun telur sig hins vegar hafa unnið skýrslu sína um Umhverfisstofnun af heilindum og samviskusemi og án þess að láta annarleg eða ómálefnaleg sjónarmið hafa áhrif á niðurstöður sínar. Af þessum sökum hlýtur Ríkisendurskoðun að standa við skýrsluna og þær niðurstöður og tillögur sem þar koma fram.
Í lokin vill Ríkisendurskoðun taka fram að hún leitast jafnan við að hafa góð samskipti við ríkisstofnanir í viðleitni sinni til að auka hagkvæmni og skilvirkni í ríkisrekstri. Stofnunin harmar því að til þessara orðaskipta hennar við Umhverfisstofnun hafi komið.