Landspítali - endurskoðunarskýrsla 2019

15.02.2021

Ríkisendurskoðun hefur lokið endurskoðun á ársreikningi Landspítala fyrir árið 2019. Spítalinn er A-hluta stofnun ríkissjóðs og er ársreikningur spítalans og annarra A-hluta stofnanna ekki áritaðir sérstaklega og því ekki gefið álit á ársreikninginn sjálfan. Endurskoðun fer fram sem hluti af endurskoðun ríkisreiknings og gefur Ríkisendurskoðandi út álit á ríkisreikning í heild sinni.

Landspítali - endurskoðunarskýrsla 2019 (pdf)

Mynd með færslu

Útdráttur skýrslu

1. Langtímaskuldir og skuldbindingar
Það er álit Ríkisendurskoðanda að skuldfærsla vegna varanlegra rekstrarfjármuna að fjárhæð 7.639 milljónir króna sé ekki í samræmi við lög um ársreikninga og settar reikningsskilareglur hvort sem fjármuna er aflað með fjárveitingu frá ríkissjóði eða þeir fengnir að gjöf. Sjá nánar í kafla 5.12.

Þá er það einnig álit Ríkisendurskoðanda að færsla til tekna á móti afskriftum í rekstrarreikningi að fjárhæð 657 milljónir króna sem er tiltekið hlutfall af áður skuldfærðri fjárveitingu og gjöfum sé heldur ekki í samræmi við lög um ársreikninga og settar reikningsskilareglur.

2. Fasteignir
Með lögum um opinber fjármál nr. 123/2015 sem tóku í gildi vegna ársins 2017 var sú breyting frá fyrri reikningsskilareglum að ríkisaðilum ber að færa til eignar alla varanlega rekstrarfjármuni sem áður voru gjaldfærðir. Þar á meðal eru fasteignir. Fasteignir eru þó ekki færðar hjá einstaka stofnunum, samkvæmt ákvörðun fjármála- og efnahagsráðuneytis. Á grundvelli þeirrar ákvörðunar eru fasteignir Landspítala ekki færðar í ársreikningi hans en gerð er grein fyrir fasteignamati þeirra í skýringu með ársreikningnum og er fasteignamatið 37.219 milljónir króna í árslok 2019. Það er álit Ríkisendurskoðanda að það sé ekki í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur að fasteignir sem tilheyra spítalanum séu ekki eignfærðar í efnahagsreikning.

Einnig er það álit Ríkisendurskoðandi að það sé ekki í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur að endurbætur á fasteignum séu eignfærðar sem fastafjármunir í efnahagsreikningi þar sem, samkvæmt fjár- og fjáraukalögum, gert er ráð fyrir að Landspítali beri þennan kostnað. Uppsafnaður kostnaður 2017-2019 nam um 3.116 milljónum króna í árslok 2019 og er skuldfærður á móti fjárfestingarframlagi vegna eignaverka 2.840 milljónir króna. Sjá nánar í kafla 5.7.

3. Innri endurskoðun
Ríkisendurskoðandi telur að eftirlitsumhverfið sé almennt gott hjá Landspítala. Þrátt fyrir það er nauðsynlegt að til spítalans verði ráðinn innri endurskoðandi. Hlutverk innri endurskoðanda er meðal annars að kanna hvort unnið sé eftir þeim fjölmörgu skráðu og óskráðu verkferlum sem í gildi eru á spítalanum. Ríkisendurskoðandi leggur því aftur til að stjórnendur yfirfari þessa þörf. Einnig kemur til greina að útvista þessu verkefni til endurskoðunarstofa. Sjá nánar í kafla 4.2.

4. Rannsóknaþjónusta
Þjónustutekjur Landspítala námu 5.560 milljónum króna á árinu 2019, þar af voru tekjur rannsóknarþjónustu 1.703 milljónir króna. Að loknum rannsóknum fara niðurstöður inn í svonefnt Vigrakerfi en þar er haldið utan um gjaldskrár og reiknireglur. Vigrakerfið skilar vikulega reikningsupplýsingum inn í Orra, fjárhagskerfi ríkisins þar sem endanlegir reikningar eru gerðir, m.a. á lækna sem hlotið hafa rannsóknarstyrki. Sá veikleiki er við þessa tekjumyndun, fyrir Landspítala, að ekki hefur enn verið komið á fót afstemmingarkerfi sem stemmir af þær rannsóknir sem lokið er við og þær rannsóknir sem fara inn í Vigrakerfið. Sjá nánar í kafla 5.4

5. Verkferlar
Æskilegt er að fara reglulega yfir alla verkferla vegna bókhalds og tryggja að þeir séu samþykktir með formlegum hætti af framkvæmdastjórn þannig að starfsmenn séu meðvitaðir um hvaða verkferlar eru í gildi. Verkferlar þurfa að stuðla að virku innra eftirliti vegna allra bókhaldsferla. Sjá kafla 4.1 vegna innra eftirlits og kafla 5.4 vegna rekstrartekna

6. Birgðir
Við endurtalningu komu upp nokkur tilvik þar sem erfitt var að sannreyna birgðir og að birgðatalning starfsmanna væri rétt. Lagt er til að utanumhald með birgðum sé bætt þannig auðveldara sé að rekja birgðir frá birgðalista til viðkomandi birgða. Sjá nánar kafla 5.8.

7. Innkaupadeild
Við endurskoðun á innkaupadeild kom fram að tæki, lækningavörur, aðrar vörur og þjónusta var pöntuð fram hjá innkaupakerfi og viðeigandi verkferlum. Talið var að þetta hafi átt við allt að 20% innkaupa. Á árunum 2017-2019 var reynt að efla innkaupadeildina með það að markmiði að öll innkaup spítalans fari miðlægt um innkaupadeildina. Sjá nánar í kafla 5.9.

Lykiltölur

Tekjur (m.kr)
Gjöld (m.kr)
Fjármunir (m.kr)
Fjármagn (m.kr)